Gitara z nauczycielem i bez - podręcznik do nauki gry na gitarze klasycznej Roman Ziemlański

Roman Ziemlański

Wirtuoz gitary, balladzista, kompozytor, aranżer. Mistrz akompaniamentu, twórca własnego, rozpoznawalnego stylu opartego klasyce gitarowej i flamenco. Jeden z tzw. „Wielkiej Trójki" znakomitych polskich gitarzystów (Henryk Alber, Janusz Strobel, Roman Ziemiański), którzy bogatą działalnością koncertową sprawili, że gitara klasyczna znalazła swoje zasłużone miejsce na rodzimej scenie teatralnej i estradowej. Koncertuje w kraju i zagranicą (m.in. USA, Włochy, Szwecja, Rosja, Wielka Brytania, Niemcy, Austria).
Artysta o wyjątkowo dużym dorobku fonograficznym. Oprócz nagrań klasycznych opracowuje nagrywa i wielkie przeboje muzyki lekkiej. Marek Gaszyński na jubileuszowej płycie „Czterdzieści lat z mikrofonem Polskiego Radia" umieścił nagranie utworu Seweryna Krajewskiego „Barwy jesieni" w aranżacji i wykonaniu Romana Ziemiańskiego. Redaktor Wioletta Lewandowska namówiła Ziemiańskiego do zaaranżowania i nagrania w wersji gitarowej jak największej ilości przebojów polskich i światowych stając się niejako matką chrzestną nagrań muzyki lekkiej Romana Ziemiańskiego. Znana firma fonograficzna MTJ doceniła kunszt aranżacyjny i wykonawczy Romana Ziemiańskiego wydając wspaniały dwupłytowy album zatytułowany „Melodie wiecznie młode". Jest twórcą m.in. muzyki do słynnej już dzisiaj „Mszy Wędrującego" wg Edwarda Stachury oraz muzyki do „Misterium o Bogu Ukrytym" wg Karola Wojtyły - Jana Pawła II, jak również muzyki teatralnej. Jego piosenki wykonują Sława Przybylska, Edyta Geppert, Anna Chodakowska, Aleksandra Jankowska, Jonasz Kofta, Waldemar Kocoń i inni. Przez wiele lat współpracował z teatrem „Stara Prochownia", kabaretem „Pod Egidą", teatrem „Na Targówku" oraz z „Teatrem Studio". Sam artysta powiada, że został obdarowany przez Pana Boga współpracą z największymi artystami polskiej sceny teatralnej i estradowej (współpraca ze Sławą Przybylska, Anną German, Marią Fołtyn, Niną Andrycz, Anną Chodakowska, Haliną Frąckowiak, Barbarą Dziekan, Danutą Nagórną, Marią Pomianowską, Wojciechem Siemionem, Tadeuszem Łomnickim, Waldemarem Koconiem, Bogdanem Wrocławskim). Coraz większą popularnością cieszą się dwa recitale balladowo - gitarowe: „Kolekcjoner Wspomnień" poświęcony wielkiemu poecie i bardowi Bułatowi Okudżawie (śpiewany i grany przez Romana Ziemiańskiego) oraz „Życie to nie serial" z Aleksandrą Jankowska.
Przez kilka lat artysta współpracował jako aranżer i felietonista ze znanym pismem gitarowym „Świat Gitary". Roman Ziemiański był również pomysłodawcą i kierownikiem artystycznym pierwszego w historii Warszawy salonu gitarowego „Gitara i jej przyjaciele". Od kilku lat jest konsultantem firmy „Interklang" w zakresie gitar klasycznych. Od lat współpracuje z wydawnictwem „ABSONIC", którego nakładem ukazały się: „Repertuar początkującego gitarzysty" cz. l, 2, 3, 4, „Biesiada dla każdego" cz. l i 2, „Kolędy dla każdego", jak również trzecie wydanie znakomitego podręcznika „Gitara z nauczycielem i bez".
Poza działalnością muzyczną pasją Romana Ziemiańskiego jest lutnictwo gitarowe (skonstruował mandologitarę i mandolinogitarę i wiele innych instrumentów gitaropodobnych - patrz str. 6) oraz karate Shotokan, które trenuje pod okiem wybitnego karateki, promotora MM A i właściciela federacji KSW Macieja Kawulskiego.
Roman Ziemiański koncertuje na instrumentach osobiście przez siebie przebudowanych akustycznie.

"Muzyka, jest to wielkie i święte słowo, Jest w niej coś podobnego do snu, przez który odgadujemy, że prócz tego są jeszcze inne światy i inne uczucia"
Jan Zacharyasiewicz

Rozpoczynając grę spokojnie, powoli nauczymy się zapisu nutowego. To naprawdę nie jest trudna praca, trzeba uwierzyć w to, że gra z nut jest o wiele łatwiejsza od różnego rodzaju tabulatur. Liczymy się z tym, że ktoś kiedyś zapyta nas czy znamy nuty, np. kompozytor, aranżer, czy inny muzyk. Znajomość zapisu nutowego stwarza naturalne komunikowanie się dwóch artystów. To tak jak, będąc poza granicami kraju, dobrze j est znać język obcy. Podręcznik Gitara z nauczycielem i bez to moja osobista propozycja przedstawienia rzetelnych podstaw gry na gitarze klasycznej.
Pozwolicie Państwo, że zanim zaproszę Państwa do materiału nutowego, zwrócę uwagę na kilka ważnych problemów. Praca nad techniką gry i doborze repertuaru jest bliźniaczo podobna do treningu sportowego. Nie pytajcie nikogo ile trzeba ćwiczyć na instrumencie. Musimy ćwiczyć codziennie, regularnie i tyle czasu ile możemy. Nasz wielki pianista Ignacy Paderewski mawiał, że talent równa się praca, praca i jeszcze raz praca.
Jeżeli jest to możliwe, przy kupnie pierwszej gitary nie sugerujmy się ceną tylko jakością brzmienia i dokładnością wykonania.
Pamiętajmy, że nie istnieje jeden jedynie prawidłowy sposób siedzenia z gitarą. Wy bierz więc najodpowiedniejszy dla siebie sposób siedzenia z instrumentem. Pamiętaj o tym, żeby Twoje ręce miały kompletną swobodę działania, nigdy przy ćwiczeniu nie wstrzymuj niepotrzebnie oddechu, nie ulegaj napięciom nerwowym, gdyż to wszystko wpływa na nieprawidłową pracę mięśni i ścięgien. Siedź zatem przy gitarze rozluźniony, ale nigdy nie zgarbiony. Każdy nowy utwór, jakąkolwiek etiudę lub drobne ćwiczonko najpierw powoli rozczytaj i długo graj je w bardzo wolnym tempie.
Często słuchaj innych gitarzystów i nie tylko gitarzystów, analizuj ich grę pytając siebie samego co Ci się podoba w ich grze, a co nie i dlaczego. W miarę doskonalenia swojej techniki gry porównuj swoja grę z lepszymi od siebie. W rozmowach z innymi grającymi nigdy głośno innych nie krytykuj, wszystkie uwagi zachowaj dla siebie. Cały czas koryguj dokładność swojej gry, jednocześnie zastanawiając się czego oczekuje od nas kompozytor utworu, który gramy. Zwracaj baczną uwagę na jakość dźwięku (prawa ręka).
Gdy będziesz w stanie zagrać pierwsze utwory, zorganizuj koncert rodzinny lub zaproś przyjaciół, żeby przed nimi grać - słowem od początku swojej edukacji instrumentalnej oswajaj się z publicznością. Gra dla kogoś będzie przygotowaniem do przyszłych Twoich dłuższych występów, recitali itd.

"Dzieło bez przedmowy w oczach niejednego wydaje się jako defektowe; jako głowa bez czapki, jak bryka bez budy"
Joachim Lelewel

Od dłuższego czasu gitara klasyczna jest przedmiotem zainteresowania młodzieży, zarówno związanej z muzyką,  również zafascynowanych tym instrumentem melomanów, którzy niejednokrotnie próbują uczyć się sami.W podręczniku tym postawiłem sobie za cel dostarczenie wskazówek, jak można nauczyć się samemu gry na gitarze klasycznej. Zawiera on ćwiczenia i odpowiednio dobrane utwory, opatrzone uwagami wyjaśniającymi problemy techniczne i muzyczne, cel oraz sposób wykonywania poszczególnych zadań muzycznych. W uszeregowaniu ćwiczeń utworów zachowana jest zasada stopniowania trudności, z czym wiąże się kolejność wprowadzanych problemów technicznych.
Prawidłowa nauka gry powinna opierać się na jak najlepszych materiałach dydaktycznych. Przy kompletowaniu repertuaru starałem się, aby znalazły tu należne miejsce utwory największych pedagogów i kompozytorów muzyki gitarowej. Wszystkie utwory zostały przeze mnie opracowane pod względem aplikatury.
Gitara z nauczycielem i bez jest również propozycją szkoły gry z pomocą nauczyciela. Chociaż nauczyciel z praktyką pedagogiczną ma własną metodę nauczania i korzysta ze swoich ulubionych podręczników, to - kierując się  zasadą, że wielość szkół w zbogaca propozycje metodyczne i repertuarowe - polecam uwadze nauczycieli jeszcze i ten podręcznik, w nadziei, że spotka się on z ich życzliwym przyjęciem.
W grze na gitarze, podobnie jak na wszystkich instrumentach muzycznych, bardzo ważny, właściwie decydujący o później szych wynikach, jest pierwszy okres nauki. Od właściwego ustawienia rąk, prawidłowego trzymania gitary,odpowiedniej kolejności i sposobów przyswajania sobie umiejętności muzycznych i technicznych, słowem – od utrwalenia dobrych nawyków i wiedzy o instrumencie - zależeć będzie tempo czynionych postępów oraz – co najważniejsze - jakość gry.
Zapraszam zatem wszystkich, którzy pragną poznać ten niezwykle barwny brzmieniowo, pełen uroku instrument, posiadający bogatą literaturę. Uważne studiowanie tego podręcznika i systematyczna gra zamieszczonych tu ćwiczeń i utworów, w połączeniu z wnikliwą analizą wszystkich zawartych tu wskazówek, sprawią, że postępy dadzą się szybko zauważyć, a muzykowanie na gitarze dostarczy radosnych przeżyć i stanie się wspaniałą przygodą artystyczną.